Anayasa Mahkemesi’nin 2021 yılı sonuna kadar Resmi Gazete’de yayınlanmış bireysel başvuru kararları aşağıda özetlenen sistematik çerçevesinde taranmış, ilgili paragraflar konu bazında ve bütünlüğü korunarak tasnif edilmiştir.
Bireysel Başvuru Kararlarının dört temel ayrım esas alınarak tasnif edildiğini göreceksiniz.
Bunlardan birincisi; kararların, bireysel başvuruların kabul edilebilirlik şartları yönünden değerlendirildiği bölümlerini içermektedir. Anayasa Mahkemesi’nin, Anayasa ve 6216 sayılı yasa çerçevesinde bireysel başvurulara uyguladığı konu, zaman ve kişi yönünden yetki kriterlerini, başvuru yollarının tüketilmesi kuralını nasıl yorumladığını, hangi durumlarda bireysel başvuru yoluna gidilemeyeceğini ve sair kabul edilebilirlik şartlarına ilişkin yaklaşımlarını bu bölümde görmek mümkün olacaktır.
İkinci ayrımda ise; Anayasa Mahkemesi kararlarının, Anayasa ve AİHS’nin ortak koruma alanında yer alan hak ve özgürlüklere ilişkin bölümlerini bulacaksınız. Bireysel başvuru konusu olabilecek hak ve özgürlükler AİHS’deki kavramlar esas alınarak ve Sözleşmedeki sıra izlenerek ele alınmış, her Sözleşme maddesi Anayasanın 148/3. maddesi gereği ilişkili Anayasa hükümleri ile birlikte değerlendirilmiştir.
Üçüncü ayrımda, esasen ikinci ayrım içerisinde olması gereken ancak unsurları ve somut görünümleri nedeniyle birçok alt başlığı içinde barındırdığı için ayrı bir başlık altında değerlendirilmesinin kullanım açısından kolaylık yaratacağını düşündüğümüz “Adil Yargılanma Hakkı”nı bulacaksınız. Bu ayrımda, “Adil Yargılanma Hakkı”nın unsurları ve somut görünümleri olan alt ilke ve hakların her biri, ayrı başlıklar halinde ve ayrıntılı olarak incelenmektedir. Bu ayrımın, özellikle uygulamacılar açısından ilk derece mahkemeleri dahil, yargılamanın tüm aşamalarında ve tüm mercilerdeki yargı pratiklerinde yararlı olacağı kanısındayız.
Böylelikle; her bir kabul edilebilirlik şartı ya da bireysel başvuru konusu olabilecek hak ve özgürlük ile ilgili yayınlanmış Anayasa Mahkemesi kararlarının ilgili paragraflarına aynı bölümde ulaşmak, Anayasa Mahkemesi kararlarında ve bu kararlarda atıfta bulunulan AİHM kararlarında öne çıkan ilkeleri, temel kriterleri ve yorumları aynı başlık altında görmek mümkün olacaktır.
Dördüncü ayrımda ise, tespit edilen ihlallerin giderimi için; Anayasa Mahkemesi tarafından öngörülen yöntemleri görmek, ihlalin yeniden yargılanma ve benzeri yollarla giderilemediği durumlarda hangi tür ihlallerde ne miktarlarda tazminata hükmedildiği konusunda fikir sahibi olmak mümkün olacaktır.
Sitenin esas itibarıyla Anayasa Mahkemesi kararlarını belli bir sistematik çerçevesinde derlenmesinden ibaret olduğu anlaşılacaktır. Ayrıca, kapsamlı ve yeterli içtihat oluşmuş maddelerin girişinde Anayasa Mahkemesi kararlarında ve bu kararlarda atıfta bulunulan AİHM kararlarında Öne Çıkan İlkelere ilişkin değerlendirme ve açıklamalar da bulunmaktadır.
Derlenen kararların tümü Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Kararların tam metinlerine kolaylıkla ulaşılabilmesi için, her kararın başına, o kararın Anayasa Mahkemesi sitesindeki linki eklenmiştir. Bu linke tıklanarak o kararın kopyalamaya uygun formatta tam metnine ulaşılması mümkündür. Ayrıca, her kararın başında karara ait başvuru numarası ve karar tarihi ile birlikte yayınlandığı Resmi Gazete tarih ve numarasına da yer verilmiştir.
Ayrıca, yararlanacak kişilere kolaylık sağlayacağı düşünerek, derlenen bölümlerin orijinal karar metnindeki paragraf numaraları aynen korunmuştur. Karar metinlerindeki paragraf numaralarının birbirini takip etmemesinin nedeni budur.
İncelendiğinde görüleceği üzere; birden çok hukuki duruma temas eden kimi kararlara farklı başlıklar altında, o başlık ile ilgili paragraflarıyla yer verilmiştir. Bir kararın bireysel başvuruyu kabul edilebilirlik şartları yönünden değerlendiren bölümlerine kabul edilebilirlik şartlarına ilişkin başlık altında, ihlal edildiği ileri sürülen her bir hak ve özgürlüğe ilişkin bölümlerine ise ilgili hak ve özgürlüklere ilişkin başlıklar altında bulabilirsiniz. Aynı kararların hüküm bölümlerine ise; ihlalin tespiti halinde giderilmesi için uygulanan yöntemlerin bilinmesi, hangi tür ihlallerde ne miktarlarda tazminata hükmedildiği konusunda fikir sahibi olunması için dördüncü ayrımda yer verilmiştir
Uygulamacı ve araştırmacılar için yararlı bir kaynak olacağını düşünüyoruz.
Yararlanılması dileğiyle…